กลุ่มหมอนสมุนไพรใบชา บ้านแม่กำปอง

              ต้นชา สู่ “หมอนใบชา”

หมอนใบชา บ้านแม่กำปอง อำเมืองแม่ออน  จังหวัดเชียงใหม่

บ้านแม่กำปองปางใน

สถานที่ผลิต และ จำหน่ายหมอนใบชา

ประวัติความเป็นมา

            บ้านแม่กำปองใน อำเภอแม่ออน ตั้งอยู่ท่ามกลางขุนเขามีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ มีลำธารไหลผ่านหมู่บ้าน และป่าไม้ที่สมบูรณ์ สภาพอากาศที่นี่จึงเย็นสบายตลอดปี บ้านแม่กำปอง หมู่บ้านเล็กๆ ก่อตั้งประมาณ 100 กว่าปี ประชากรส่วนใหญ่ อพยพมาจาก อ.ดอยสะเก็ด   เพื่อเข้ามาทำสวนชาเป็นอาชีพ และตั้งบ้านเรือนบริเวณใกล้แม่น้ำลำห้วย   ในสมัยก่อนมีดอกไม้ชนิดหนึ่ง ลักษณะดอกสีเหลืองแดง ขึ้นอยู่ตามริมแม่น้ำลำห้วย เรียกว่า ดอกกำปอง ดังนั้นชื่อของหมู่บ้าน จึงได้เรียกตามชื่อของดอกไม้รวมกับแม่น้ำ เป็น บ้าน-แม่กำปองชาวบ้านมีอาชีพปลูกเมี่ยง ทำไร่และทำส่วนกาแฟ

            ใบชาหรือใบเมี่ยงในภาคเหนือได้มีการนำยอดชาออนมาทำเมี่ยงหรือนำยอดชาอ่อนมาทำชาแต่ใบชาแก่ใช้ประโยชน์ไม่ได้ในอดีต  ปัจจุบันกลุ่มหมอนสุขภาพใบชาได้เรียนรู้กระบวนการภูมิปัญญาท้องถิ่นจากบรรพบุรุษ เรื่องสรรพคุณของใบชาจึงได้นำใบชาแก่ที่รูดทิ้งมาอบแห้งในโรงอบพลังงานแสงอาทิตย์แล้วมาผลิตเป็นหมอนใบชาไว้ใช้และจำหน่ายเพื่อเสริมรายได้ให้แก่ครอบครัวอีกทางหนึ่ง

             “ป้าวันเพ็ญ  พรอินตา”(คณะกรรมการศูนย์ฯ)เล่าให้ฟังว่า “หมอนใบชา”เป็น-ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากใบเมี่ยงหรือใบชา ในเริ่มแรกนั้นทำเพื่อไว้ใช้ในครอบเรือนแต่ต่อมาเริ่มทำออกเพื่อจำหน่าย หลากหลายรูปแบบสีสันและ ลักษณะการใช้งานเพื่อที่จะขายให้กับนักท่องเที่ยว ที่แวะมาพักโฮมสเตย์บ้านแม่กำปอง และมาเที่ยวชมวัฒนธรรม วิถีชีวิตและธรรมชาติในหมู่บ้านแม่กำปอง

เอกลักษณ์/จุดเด่นของหมอนใบชา

               มีความสวยงามและคงทน  ใช้วัสดุที่มีคุณค่ามีคุณภาพ ในด้านการเย็บ เย็บเป็นพิเศษไม่มีใบชารั่วไหลออกมาและประณีตมาก รวมไปถึงบรรจุภัณต์ที่ดูแล้วน่าใช้

สถานที่ (ขั้นตอนขนส่งและบรรจุใบชาใส่ผ้ากาว)

วัดคันธาพฤษา

ศาลาบริเวรวัดคันธาพฤษา 

สถานที่ ขั้นตอนการทำบรรจุภัณฑ์ (บ้านของชาวบ้าน)

บ้านแม่ลัดดา หนึ่งในวิทยากร

ขนาดของหมอนใบชาโดยละเอียด

               1.  ขนาด 3x4 นิ้ว

               2.  ขนาด 4x7 นิ้ว

               3.  ขนาด 4x4 นิ้ว

               4.  ขนาด 5x9 นิ้ว

               5.  ขนาด 7x14 นิ้ว

               6.  ขนาด 9x20 นิ้ว 

ประโยชน์ของหมอนใบชา

               กลิ่นหอมของหมอนใบชา จะช่วยให้ร่างกายได้ผ่อนคลาย คลายเครียดเมื่อนำมาหนุนนอนจะช่วยกระตุ้นระบบหมุนเวียนโลหิต กลิ่นหอมของใบชาจะช่วยบรรเทารักษาโรค-หวัด และโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจทำให้หายใจคล่องและยังสามารถระงับกลิ่นอับกลิ่นต่างๆ กลิ่นเหงื่อ กลิ่นกาย และในที่ ที่มีกลิ่นไม่พึงประสงค์  เช่น ในรถยนต์ ห้องแอร์ ห้องรับแขก ห้องนอน ตู้เสื้อผ้า ตู้เย็น และที่อื่นๆตามที่เราต้องการ และกลิ่นของใบชายังช่วยป้องกันแมลงได้อีกด้วย

ข้อควรระวัง

                ใช้ในที่แห้ง ไม่ให้โดนน้ำ เพราะถ้าหากโดนความชื้น จะทำให้ใบชาในหมอนหมดความหอมลง ถ้าหากเรานำหมอนใบชาไปตากแดดแล้ว กลิ่นหอมของใบช้าก็จะกลับมาหอมเหมือนเดิม 

วัตถุดิบในการใช้ทำหมอนใบชา

                1.  ใบชาอบแห้งจากที่โรงอบพลังงานแสงอาทิตย์  100 เปอร์เซนต์

ใบชาอบแห้ง

                         2. ไม้ยัดและถุงผ้ากาว

ถุงผ้าที่ใส่ใบชาเสร็จแล้ว และไม้ยัด

                        3.  ผ้าไหมจีน

ผ้าไหมจีนหลากสีและหลายลวดลาย

อุปกรณ์ในการใช้ทำหมอนใบชา

                        1.  ไม้ยัด

ไม้ยัด (ทางขาวของภาพ) 

                        2.  เข็มกับด้าย

1. เข็ม  2. ด้าย 

                        3.  ถุงกันเปื้อน(ผ้าหรือพลาสติก)

ถุงรองปากผ้ากาวระหว่างบรรจุใบชาอบแห้ง 

                       4.  ถุงพลาสติกเอาไว้ห่อเพื่อจำหน่าย 

ขั้นตอนการผลิต

                1.  เตรียมใบชาอบแห้งจากโรงอบพลังงานแสงอาทิตย์

ขั้นตอนการขนใบชาลงจากรถ ซึ้งนำมาจากโรงอบพลังงานแสงอาทิตย์

ขยันขันแข็งกันทุกคนเลยนะครับ

                2.  ตัดเย็บเป็นถุงขนาดต่างๆ 

ตัวอย่างถุงขนาดต่างๆ(ถุงขนาดกลาง)

                3.  นำใบชาที่อบแห้งด้วยแสงอาทิตย์แล้ว มาบรรจุลงในถุงผ้า

คุณยายรจนากำลังนำใบชาใส่ในถุงผ้าที่เตรียมไว้(ขวา) 

                4.  เย็บปิดปากถุง

คุณแม่ถนิมกำลังเย็บปิดปากหมอน(ใช้การเย็บสอยธรรมดาในการปิดปากถุง)

คุณยายรจนากำลังเย็บปิดปากหมอนเช่นกัน

                5.  การใส่ตัวปลอกหมอนชา บรรจุถุงใส่ฉลากวิธีใช้ ติดเทปกาวพร้อมจำหน่าย

การใส่ปลอกหมอน

การใส่ปลอกหมอน

การใส่ปลอกหมอน

เคล็บลับการยัดปลอกหมอนให้ผ้าไม่แตก

พร้อมจำหน่ายแล้วจ้าาาาา

 เทคนิค/เคล็ดลับในการผลิต

                การใส่ฟองน้ำและผ้าดิบ 2 สองชั้นเป็นการป้องกันฝุ่นและใบชาเพื่อไม่ให้ไหลออกมา และมีเคล็ดลับอีกมากมายซึ้งติดตามได้ในคลิปวิดิโอที่เราจะนำเสนอต่อไปนี้

การเดินทาง

                การเดินทางไปเยี่ยมเยียนกลุ่มหมอนสมุนไพรใบชานั้น ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของ จ.เชียงใหม่ ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่โดยผ่าน อ.สันกำแพงระยะทาง 50 กิโลเมตร และห่างจากตัว อ.แม่ออน 20 กิโลเมตร และอีกเส้่นทางหนึ่งผ่าน อ.ดอยสะเก็ด เลี้ยงขวาตรงสามแยกโป่งดิน ระยะทาง 51 กิโล-เมตร ส่วนใหญ่เป็นถนนลาดยางและเทคอนกรีต ดังนั้น สามารถเดินทางไปมา-ได้สะดวกสบายทุกฤดู และสามารถใช้พาหนะรถได้ทุกชนิด

 

ประมวลภาพการทำงาน

                ทุกวันนี้ต้นชาในป่ายังคงเจริญเติบโตไปพร้อมๆกับชาวบ้านแม่กำปอง ในป่าชายังคงเป็นแหล่งทำกินที่ก่อเกิดประโยชน์มากมาย ใช้ทำชาต่อไป  ตราบใดที่ยังมีคนกินใช้ทำน้ำชาเพื่ออบอุ่นร่างกายในยามที่อากาศหนาวเย็นแผ่ซ้าน เข้ามาเยือนในตัวบ้าน ใช้ทำน้ำชาที่เป็นอาหารมื้อเย็นที่สุดแสนอร่อย และใช้ทำเป็นหมอนใบชาช่วยเสริมรายได้ให้กับครอบครัว ต้นชาจะไม่เป็นเพียงพืชเศรษฐกิจบนดอยสูงแต่จะเป็น พืชที่เชื่อมชีวิตและจิตใจของคน ในชุมชนให้อยู่ร่วมกันกับธรรมชาติอย่างมีความสุขและมองเห็นคุณประโยชน์ ของธรรมชาติจะได้ช่วยกันรักษาต่อไป